Máy mài mặt phẳng là gì?

Máy mài mặt phẳng hay máy mài mặt phẳng là thiết bị cơ khí chuyên dụng để mài nhẵn, làm phẳng bề mặt của vật liệu/chi tiết gia công làm từ các chất liệu sắt, thép, kim loại,… Việc sử dụng máy mài phẳng giúp cho bề mặt của sản phẩm/chi tiết sau khi gia công trở nên bóng đẹp, mịn, tính thẩm mỹ tăng lên rất nhiều.

Nguyên lý hoạt động của máy khá đơn giản, chỉ cần bật nguồn để viên đá mài có thể chuyển động lên xuống và cà nhẵn bề mặt của chi tiết đang được kẹp chặt ở bàn kẹp. Bàn kẹp của máy mài cũng có thể di chuyển tịnh tiến theo các phương hướng khác nhau để đảm bảo việc mài được chính xác, tỉ mỉ hơn, mài được tất cả góc cạnh nhỏ hẹp, góc khuất.

Nguyên lý hoạt động của máy mài mặt phẳng

Phôi được gá kẹp trên máy mài mặt phẳng bằng 2 cách sau: Phôi được làm bằng vật liệu sắt từ được giữ cố định bằng mâm cặp từ tính, trong khi loại phôi không làm bằng sắt từ hoặc phi kim loại sẽ được gá kẹp bằng chân không hoặc cơ cấu gá kẹp cơ học. Một ê tô được đặt trên mâm từ có thể được sử dụng để gá phôi phi từ tính nếu chỉ có mâm cặp từ tính.

Các yếu tố cần xem xét trong mài bề mặt là vật liệu của đá mài và vật liệu của chi tiết được gia công.

Vật liệu phôi bao gồm gang và thép nhẹ. Hai vật liệu này không có xu hướng làm kẹt bánh mài trong quá trình mài. Các vật liệu khác là nhôm, thép không gỉ, đồng thau và một số loại nhựa. Khi mài ở nhiệt độ cao, vật liệu có xu hướng bị suy yếu và có xu hướng ăn mòn nhiều hơn.

Spark out là một thuật ngữ được sử dụng khi độ chính xác của vật cần mài đã đến giới hạn, có nghĩa là khi mài không ra tia lửa nữa.

Độ chính xác của máy mài mặt phẳng

Máy mài mặt phẳng là loại máy công cụ được sử dụng để gia công các bề mặt chính xác, với kích thước lớn và cho bề mặt tinh.

Độ chính xác của máy mài mặt phẳng phụ thuộc vào loại máy và cách sử dụng, tuy nhiên, có thể đạt được đến 1/1000 mm (± 0,0001 in) trên hầu hết các loại máy mài mặt phẳng

Phân loại máy mài mặt phẳng

Một trong những máy mài thông dụng nhất là máy mài mặt phẳng. Máy mài mặt phẳng bao gồm các loại sau:

Loại I: Trục chính nằm ngang với bàn qua lại.

máy mài mặt phẳng loại này đĩa mài trên trục chính nằm ngang. Bề mặt ( ngoại vi) của đĩa được ép vào phôi. Phôi, nếu nó được làm từ kim loại màu, thường được kẹp chặt trên một mâp cặp từ và duy chuyển tới lui dưới đĩa mài quay nhanh. Mâm cặp ( đầu đĩa) cũng có thể được di chuyển vào ra.

Chiều sâu cắt được kiểm soát bằng cách tăng hoặc giảm đầu đĩa. Kích thước của máy mài mặt phẳng khoảng từ một máy nhỏ đó sẽ là mài diện tích từ 4/8 inch. Đến máy lớn với công suất mài diện tích của 6/16 feet. Máy công suất 6- /18 inch là dạng thông thường trong của hàng máy công cụ

máy mài mặt phẳng trong chế độ tốt có thể dự kiến tạo ra một mặt phẳng trên phôi với dung sai nhỏ nhất. Tạo hình đặc biệt của đĩa đá mài cho phép gia công các bề mặt tròn.

Loại II: Trục chính nằm ngang với bàn quay.

máy mài mặt phẳng dạng II, bề mặt của đĩa mài cũng được tiếp xúc với các phôi. Phần để mài được đặt trên một bàn quay và chạy dưới đĩa. Bàn cũng có thể nghiêng được để tạo ra các hình học mài đặc biệt, như là mài rỗng trong các cạnh cảu máy cưa vòng.

Loại III. Trục chính nằm đứng với bàn qua lại hoặc bàn quay.

máy mài mặt phẳng dạng III có trục chính nằm đứng, và mặt bên của đĩa mài ( Cũng được gọi là bề mặt đĩa mài ) tiếp xúc với phôi. Bàn có thể chuyển động qua lại hoặc quay. Đá có hình dạng khác nhau tăng tính linh hoạt cho máy mài. Máy mài trục chính thẳng đứng thường thấy trong các máy mài hạng lớn.

Các kiểu phân loại khác

Máy mài mặt phẳng 1 trục, 2 trục, 3 trục là các loại mài mà các trục được điều khiển bằng tay , khi vận hành máy muốn trục nào di chuyển thì dùng tay quay trục đó. Loại này thì chỉ dùng để gia công đơn giản hoặc đào tạo nghề

Máy mài mặt phẳng bán tự động 1 trục ,2 trục ,3 trục ,máy mài bán tự động loại này có nghĩa là một trong các trục x,y,z có thể di được di chuyển bằng thủy lực hay bằng điện

Máy mài mặt phẳng tự động đây là các loại máy tự đông hoàn toàn được điều khiển bằng phần mền PLC tất cả các trục của máy có thể di chuyển tự động qua các chương trình điều khiển PLC ,

Máy mài mặt phẳng CNC đây là các loại máy mài được điều khiển bằng phần mền CNC được nhập vào máy

Các nguyên tắc khi vận hành máy mài mặt phẳng

máy mài mặt phẳng là một loại máy được sử dụng rất nhiều trong ngành cơ khí hiện nay, tuy nhiên lại rất nguy hiểm và cần độ tập trung cao trong quá trình sử dụng.

Để vận hành và sử dụng tốt máy mài mặt phẳng chúng ta sẽ cần phải luôn tuân thủ tốt các lưu ý sau đây, việc tuân thủ các quy tắc sẽ giúp người vận hành máy luôn hoàn thành tốt công việc được giao, đồng thời không mắc phải nhưng tai nạn nguy hiểm đáng tiếc xảy ra. Chúng ta sẽ sẽ chia làm 3 mục tương đương với các thời điểm sử dụng máy: trước, trong và sau khi vận hành. Cụ thể như sau:

Trước khi vận hành

Các nguyên tắc trước khi vận hành máy mài:

Cần phải trang bị đầy đủ bảo hộ lao động như quần áo, mũ, giày…không nên sử dụng găng tay bảo hộ, đeo đồng hồ hoặc nhẫn

Kiểm tra xem hệ thống điện có ổn định không, đóng cầu dao tổng sau đó bật công tắc ở máy lên, kéo cần khởi động cho máy chạy

Kiểm tra xem các bề mặt làm việc của máy, hệ thống dầu, bơm dầu và bôi trơn xem có đủ không, bơm hoạt động có tốt không

Kiểm tra tay gạt, cần điều khiển đã về vị trí ban đầu hay chưa

Đọc hướng dẫn sử dụng này cẩn thận trước khi vận hành máy. Trong suốt quá trình vận hành hay sửa chữa máy, chú ý các hướng dẫn ở trên các nhãn dán trên máy. 

Trong khi vận hành

Các nguyên tắc trong khi vận hành máy mài:

Máy này chỉ được dụng cho việc mài vật liệu. Không sử dụng cho các vật liệu bén lửa như gỗ, nhựa hoặc các vật liệu tạo lửa hoặc tạo nổ như nhôm, magie.

Sử dụng găng tay và khẩu trang (đặc biệt khi mài khô). Và giày bảo hộ khi vận hành máy để đảm bảo an toàn cho người lao động

Không được thay đổi tốc độ của trục chính hay bước tiến trong khi máy đang làm việc. Ta cần phải tắt máy khi trục chính đứng hẳn không quay nữa hoặc có thể dùng tay miết vào đá mài để làm giảm tốc độ

Vật gia công cần phải gá đúng quy định và chắc chắn, không được để vật liệu, phôi bừa bãi. đồng thời không được dùng tay không gỡ phoi

Khi máy đang chạy tuyệt đối không được bỏ đi nơi khác để có sự cố ta sẽ nhanh chóng xử lý kịp thời

Kiểm tra đĩa mài và đảm bảo rằng trục chính quanh theo chiều kim đồng hồ trước khi khởi động động cơ. Để đĩa mài quay không tải ít nhất 5 phút. 

Sau khi vận hành 

Cần phải vệ sinh, lau máy sạch sẽ, tránh phoi và bụi đi vào ray trượt

Cần phải tắt điện trước khi lau và đưa tay gạt về vị trí an toàn.

Dọn dẹp nơi làm việc và xử lý phoi sau khi đã gia công

Xem them: máy mài tròn trong

Một số ứng dụng của máy mài mặt phẳng

Dùng để mài phẳng và song song các bề mặt chi tiết dạng hộp vuông, hộp hình chữ nhật, …

Mài bề mặt các chi tiết với độ chính xác, độ phẳng và độ bóng cao.

Là phương pháp gia công tinh thường được sử dụng ở nguyên công cuối cùng.

Được sử dụng để mài các mặt phẳng của khuôn, dao cắt, các tấm phẳng, các bề mặt lắp ghép, mặt bích, mặt phân khuôn, …

Ứng dụng nhiều trong gia công sản xuất chế tạo các ngành ô tô, vận tải, cơ khí, hàng không và hàng hải, …